Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Actaea spicata & Hordeum murinum

fotò
fotò
Erbo-de-sant-Cristòu

Actaea spicata

Ranunculaceae

Noms en français : Actée en épi, Christophorienne.

Descripcioun :
L'erbo-de-sant-Cristòu es uno planto pulèu grando que trachis dins li bos fre e umide de mountagno. Fai de gràndi fueio coumpausado de fueioun descoupa. L'enflourejado en grapo caup de pichòti flour que se vèi subretout lis estamino. Douno, tre l'estiéu, de grapo de fru negre e redoun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.

Usanço :
Es uno planto empouisounanto, subretout li fru que caupon de proutouanemounino, d'eterouside e uno essènci. La planto pòu èstre mourtalo (aperaqui 10 fru) emé arrèst cardia. La racino èi vióulament purgativo. A passa tèms a servi pèr tua li pesou, aro s'utiliso soulamen en oumeoupatìo.

Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Actaea
Famiho : Ranunculaceae


Ordre : Ranunculales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 2
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 8 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2300 m
Aparado : Noun
Remarco : fotò
Abriéu à jun

Liò : Bos fres - Gaudre - Palun de mountagno
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Actaea spicata L., 1753

fotò
fotò
Estranglo-chivau

Hordeum murinum

Poaceae Graminaceae

Àutri noum : Trauco-sa, Espigau, Chaisse, Sauto-roubin, Chai.

Noms en français : Orge des rats, Orge des souris.

Descripcioun :
Aquesto "marrido-erbo" porto proun de noum segound li relarg (douna peréu i calido g. anisantha). Li proumié noum vènon pulèu de basso Prouvènço alor que Cai, Chai e Chaisse soun mai gavot. La subsp. presentado eici, èi Leporinum (fotò).

Usanço :
L'estranglo-chivau èi redouta pèr li païsan : "Moun paire coupavo lei fen avans que siguèsson maüras, aquéleis erbo, lei trauco-sa. Es dangerous, pèr lei bèsti" (J. Delaunay in O. Madon, op.cit. p. 129), e peréu : " Lou trauco-sa, quand es sous la lengo dóu chivau, fau ana lou cerca acò ! Lou fai bava." (E. Calabrin, ibid.). Tambèn se saup proun qu' "acò rintr[o] dins leis auréios dei chins", La Baumo (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.) .

Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Hordeum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 9 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à setèmbre

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Camin - Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hordeum murinum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CC
CC

Actaea spicata & Hordeum murinum

ges
ges
ges
ges
ges
RR
R
R

Coumpara Erbo-de-sant-Cristòu emé uno autro planto

fotò

Coumpara Estranglo-chivau emé uno autro planto

fotò